Zachowek stanowi formę rekompensaty dla tych dziedziców ustawowych, którzy z różnych przyczyn zostali pominięci w ostatniej woli zmarłego. Aby go otrzymać można wnieść do właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy sądu pozew o jego przyznanie. Jeżeli nie da się tego ustalić, to należy zgłosić się do sądu właściwego dla przebywania majątku lub przynajmniej jego części. Pozew taki mogą wnieść rodzice spadkodawcy, jego krewni zstępni oraz małżonkowie. Sam dokument musi zostać zawierać kwotę zachowku z naliczanymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tego, co jest nam należne.
Koniecznym będzie przytoczenie wszystkich okoliczności spadkobrania takich jak to, kto dziedziczył po zmarłym. Nie zaszkodzi także wniesienie o dopuszczenie przez sąd dowodu dowodu z akt sprawy spadkowej. Konieczne będzie ustalenie wartości zachowku. W tym celu trzeba będzie wskazać wysokość majątku spadkowego – należy wykazać co wchodzi w jego skład (kosztowności, nieruchomości itp.) oraz potrzebne dokumenty. Warto pamiętać, że w spadek nie wliczają się drobne, zwyczajowo przyjęte darowizny, darowizny sprzed dziesięciu lat od otworzenia spadku oraz darowizny na rzecz osób nie mających prawa do dziedziczenia oraz zachowku. Nie dolicza się darowizn z okresu, gdy spadkodawca nie miał zstępnych krewnych, a także sprzed zawarcia małżeństwa. Przy ustalaniu udziału spadkowego musimy też uwzględnić niegodnych spadkobierców oraz tych, którzy zrezygnowali ze spadku.
W przypadku zachowku mówimy o następujących kwotach – to połowa wartości udziału spadkowego, jaki by należał się osobie uprawnionej przy dziedziczeniu ustawowym, a jeżeli uprawniony do spadku jest małoletni albo trwale niezdolny do pracy, zachowek wynosi w tym wypadku dwie trzecie wartości tego udziału. Darowiznę poczynioną na rzecz uprawnionego do niej nalicza się zachowku. W przypadku zstępnego dolicza się wtedy również darowiznę na rzecz wstępnego, a więc rodzica. W przypadku gdy uprawnionym do zachowku jest krewny zstępny , zalicza się na należny mu zachowek poniesione przez testatora koszty wychowania oraz wykształcenia, o ile koszty te wychodzą ponad standardową miarę w danym środowisku.
Wypada wspomnieć również o obowiązkowym uiszczeniu opłaty stosunkowej, która wynieść musi pięć procent wartości przedmiotu sporu. Pamiętając o tym oraz o poprawnym wypełnieniu pozwu możemy liczyć na uzyskanie zachowku – to konieczne wymagania dla realizacji tej instytucji.