Pozamałżeńskie dziecko też dziedziczy

Jesteśmy małżeństwem, mamy jedno dziecko. Mąż ma córkę z inną kobietą. Według posiadanych przeze mnie informacji córka ma takie same prawa do dziedziczenia po ojcu, jak nasze wspólne dziecko. Mąż uważa, iż skoro zrzekł się w sądzie praw do tego dziecka, to nic się dziecku nie należy. Kto dziedziczy po mężu i w jakich częściach, w jaki sposób zabezpieczyć się przed roszczeniami tej osoby w przyszłości (namawiałam męża, aby sporządził testament)?- pyta pani Jolanta S. z Suwałk.

Dziecko pozamałżeńskie dziedziczy po swoim ojcu na takich samych prawach, jak dziecko pochodzące z małżeństwa. Po mężu p. Jolanty S. dziedziczą więc trzy osoby w częściach równych: żona, dziecko pochodzące z małżeństwa i dziecko pozamałżeńskie. W skład masy spadkowej wchodzi połowa majątku dorobkowego małżonków S. oraz majątek odrębny męża Czytelniczki (o ile on taki posiada, np. majątek odziedziczon, bądź też otrzymany w drodze darowizny).

Jeżeli małżonkowie S. sporządzili przed ślubem intercyzę, to wówczas pan S. ma tylko majątek odrębny i wówczas cały jego majątek wchodzi w skład masy spadkowej.

Gdyby Czytelniczka zmarła przed swoim mężem, to wówczas spadek po niej dziedziczy mąż i dziecko pochodzące z małżeństwa (każdy z nich po połowie).
Wprawdzie pan S. zrzekł się w sądzie praw do dziecka pozamałżeńskiego, ale zrzeczenie się praw do dziecka nie pozbawia dziecka spadku.
Jeżeli pan S. sporządziłby testament i cały swój majątek zapisał żonie i dziecku, które pochodzi z małżeństwa, to wówczas dziecko pozamałżeńskie miałoby prawo do zachowku. Gdyby wystąpiło do sądu z roszczeniem o zachowek, to otrzymałoby dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym (jeżeli dziecko byłoby małoletnie lub trwale niezdolne do pracy) lub połowa wartości tego udziału (w pozostałych wypadkach). Zachowek nie przysługuje z urzędu, lecz jedynie na wniosek osoby zainteresowanej.

Aby dziecko pozamałżeńskie nie otrzymało zachowku, mąż naszej Czytelniczki musiałby je w testamencie wydziedziczyć, czyli pozbawić prawa do zachowku. Jednakże takie wydziedziczenie musiałby w sposób przekonujący uzasadnić. Nie wystarczy bowiem napisać, że wydziedzicza je dlatego, że dziecko nie pochodzi z małżeństwa bądź też dlatego, że w sądzie zrzekł się do niego praw. To nie są przekonujące powody, na podstawie których można dziecko pozbawić zachowku.

Art. 1008 kodeksu cywilnego przewiduje, że zachowku może zostać pozbawiona osoba, która wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, dopuściła się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności, albo rażącej obrazy czci bądź też uporczywie nie dopełniała względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.

Podstawa prawna:

art. 931-940, 991-1011 kodeksu cywilnego