Przejdź do treści

Alimenty na dziecko pracujące i uczące się – alimenty a praca

Alimenty na dziecko pracujące i uczące się - alimenty a praca

Wśród osób niezaznajomionych z przepisami dototyczącymi alimentów na rzecz dziecka, często panuje błędne przekonanie, iż automatycznie wygasają one, gdy uprawnione dziecko staje się pełnoletnie lub, gdy podejmie się jakiekolwiek pracy. Dlatego też alimentacja dorosłych dzieci często wzbudza duże emocje. Jak wyglądają alimenty na dziecko dorosłe, pracujące i/lub uczące się?

Sytuacja nie jest taka prosta, bowiem zgodnie z przepisem art. 133 k.r.o., rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza tym, sytuacje te często są bardzo ocenne i sądy muszą ustalić dokładnie stan faktyczny przed wydaniem wyroku.

Alimenty – kiedy i na jak długo? 

Renta alimentacyjna, potocznie nazywa często alimentami to nic innego jak zobowiązanie finansowe zobowiązanego wobec uprawnionego. Najczęściej słyszy się o alimentach na rzecz dzieci, rodziców lub małżonków. Przeważnie rentę alimentacyjną na rzecz dzieci płaci ten z rodziców, który nie będzie zamieszkiwał z dziećmi po rozstaniu (czy to w przypadku małżeństwa, czy nieformalnego związku). Co ważne, w wyrokach zasądzających alimenty, czy to na rzecz dzieci, rodziców, czy małżonków nie podaje się nigdy czasu „ważności” tego obowiązku. Stąd wiele osób- najczęściej rodziców- nie wie jak długo ma realizować swoje zobowiązanie względem dziecka. 

Do kiedy dziecku należą się alimenty? 

Jak już wspomniano powyżej, dziecku należą się alimenty zawsze wtedy, gdy nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Uzyskiwanie przez dziecko dochodów nie prowadzi do „automatycznego” wygaśnięcia obowiązku, chyba że dziecko, co zdarza się bardzo sporadycznie, osiąga dochody, które umożliwiają samodzielne funkcjonowanie. Co ważne, przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nakładają obowiązek alimentacyjny na oboje rodziców. W razie śmierci jednego z nich obowiązek ten przechodzi na drugiego z rodziców, a później ewentualnie na dalszych krewnych. Zatem z punktu widzenia prawa, uzasadniona jest alimentacja dziecka zarobkującego, uczącego się, jak i takiego, które pobiera różnego rodzaju zasiłki. 

Możliwości zarobkowe dziecka a dalsza nauka

Do każdej sprawy o alimenty należy podejść indywidualnie, bowiem można mieć do czynienia z bardzo różnymi stanami faktycznymi. W sytuacji, gdy dorosłe dziecko posiada możliwości zarobkowe i zdobyty zawód, a mimo to podejmuje naukę na studiach, która nie przynosi większych efektów (brak postępów w nauce, powtarzanie roku itp.), rodzice lub rodzic obciążony obowiązkiem alimentacji powinien rozważyć skierowanie do sądu powództwa o uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Będzie wtedy konieczne wykazanie, iż faktycznie nauka ta jest jedynie dla pozoru. Jednak takie powództwo nie oznacza od razu, że sąd się do niego przychyli, bowiem każdorazowo badany będzie stan majątkowy dziecka i jego osobista sytuacja życiowa.

Sytuacja finansowa i życiowa dziecka – podstawa do wydania wyroku

W każdej indywidualnej sprawie sama możliwość podjęcia przez dziecko pracy zarobkowej nie może być rozpatrywana w oderwaniu od sytuacji osobistej i życiowej dziecka. Bowiem nawet, gdy dziecko nie podejmuje studiów, a jedynie np. kursy doszkalające (które w domyśle mają podnieść kompetencje i doprowadzić do podwyższenia zarobków), to rodzice nadal zobowiązani będą do jego alimentacji. Kursy te mogą przecież być kluczowe dla dalszej drogi zawodowej. Niekiedy nawet zdobycie dwóch zawodów przez dziecko nie uwalnia rodziców od obowiązków świadczenia alimentów, jeśli podejmuje on studia czy obiera inną drogę kształcenia. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego: Należyte przygotowanie dziecka do przyszłej pracy zawodowej może także obejmować studia wyższe, jeżeli uzdolnienia dziecka, jego ambicje i wytrwałość okażą się wystarczające do tego, ażeby studia te nie tylko rozpocząć, ale i kontynuować i pomyślnie zakończyć. Zaktualizowany przez podjęcie studiów obowiązek alimentacyjny rodziców może jednakże ustać w razie braku pozytywnych wyników studiów (sygn. akt I CKN 499/97)- przypomina adwokat Agata Koschel- Sturzbecher. 

Dorosłe dziecko dalej się uczy a rodzic nie ma pieniędzy – co robić? 

W orzecznictwie przyjmuje się, iż przy zasądzaniu alimentów od osób zobowiązanych do alimentacji granicą, której nie można przekroczyć jest granica niedostatku. Oznacza to, że obowiązek osób zobowiązanych nie obejmuje kwot niezbędnych do pokrycia usprawiedliwionych potrzeb zobowiązanego, by nie wpędzić go w stan niedostatku (np. wyrok SA w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2016 r. w Krakowie I ACa 297/16). Zatem w sytuacji, gdy rodzic musiałby zapożyczać się, by utrzymać siebie po opłaceniu alimentów na rzecz dziecka/dzieci nie jest dopuszczalna. W takiej sytuacji należy wnieść powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego lub o obniżenie renty alimentacyjnej (oczywiście po próbie porozumienia się ugodowego z dzieckiem). W pozwie należy opisać swoją sytuację życiową i finansową i wskazać, że obciążenie danymi alimentacyjnymi jest zbyt duże. Oczywiście wszystkie twierdzenia należy dokładnie udokumentować. 

Pamiętać jednak należy, iż może być tak, że obowiązek alimentacyjny nigdy nie wygaśnie, może się tak zdarzyć, gdy dziecko jest nieuleczanie chore lub z innych powodów nie jest w stanie  się usamodzielnić.

Źródło: Kancelaria Adwokacka Koschel-Sturzbecher – adwokaci-ks.pl.