Akcje emitują spółki w celu zwiększenia zasobów przydatnych podczas kolejnych inwestycji. Taką operację można przeprowadzić w różnorodny sposób. Prawa poboru są specyficzną formą podniesienia kapitału zakładowego, ponieważ do ich otrzymania potrzeba pewnej ilości akcji nabytych z rynku wtórnego.
DOTYCHCZASOWY AKCJONARIAT WYRÓŻNIONY
Prawo poboru nazywa się często subskrypcją zamkniętą. Dotyka ona grypy inwestorów faktycznie zainteresowanych rozwojem spółki. Otóż cały schemat emisji jest długi. Rozpoczyna się od uchwalenia decyzji, przechodzi przez notowania, zapisy, przydziały, aż w końcu stare akcje scalają się z nowymi w ustalonej wcześniej proporcji. Zatem emisja z prawem poboru daje możliwość podtrzymywania spekulacyjnego nastroju. Jeżeli nie chcesz uczestniczyć w tym procesie, lepiej sprzedaj posiadane akcje od razu po ogłoszeniu takiego wniosku przez spółkę, ponieważ transakcja po przyznaniu praw po prostu się nie opłaca. Trzeba bowiem je wykupić, aby utrzymać dotychczasowy poziom inwestycji. Nie zrobisz tego? Stosunek posiadanych starych akcji do nowej wartości kapitału zakładowego zadziała na twoją niekorzyść i realnie papiery wartościowe stracą.
UWAGA NA PROPORCJE I TERMINY
W prawie poboru zawsze występuje parytet. Przykładowo posiadasz pięć akcji spółki to mogą one uprawniać do wykupienia jednej akcji nowej. Prawo poboru to de facto nowa emisja, więc zawsze posiada prospekt. Spółka sygnalizuje w nim na co i jak wydatkuje uzyskane środki. Aby uczestniczyć w emisji z prawem poboru należy w określonym terminie mieć udziały w spółce. Pamiętaj, że KDPW (Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych) rejestruje papiery wartościowe faktycznie po trzecim dniu od transakcji i wtedy realnie stajesz się akcjonariuszem.
NOWE POZYCJE Z RÓŻNYMI MOŻLIWOŚCIAMI HANDLU
Kiedy prawo poboru zostaje wdrożone, na koncie brokerskim zauważysz nową pozycję. Zostaniesz dokładnie poinstruowany, ile praw poboru posiadasz (uzależnione od ilości dotychczas posiadanych instrumentów). Jedna akcja to zwyczajowo jedno prawo poboru. W tym czasie inwestorzy mają szansę się zastanowić, czy chcą faktycznie opłacić pomysły firmy. Oczywiście nie musisz od razu płacić. Istnieje opcja odsprzedaży praw poboru, w normalnym wtórnym obrocie. Jeżeli nie wykonasz żadnej z tych opcji, po prostu stracisz pewną wartość realną. Po wdrożeniu całego schematu prawo poboru zostaje zastępowane przez Prawo Do Emisji Nowych Akcji. Na początku PDE (brak możliwości handlu), później PDA (równoległy handel). Często spółki nie podają od razu kwoty za jaką można nabyć nowe akcje, co jest podstawą walki spekulacyjnej.
NA ZAKOŃCZENIE
Prawo poboru zwiększa ogólną liczbę akcji, jednak wartość procentowa udziałów po dokonaniu wszystkich zapisów pozostaje bez zmian i to właśnie przyświeca idei tego instrumentu. Zaniechanie działania powoduje olbrzymie straty ze względu na odjęcie teoretycznej wartości prawa poboru od starego kursu.
