Utrzymywanie kontaktów z dzieckiem to zarówno prawo jak i obowiązek rodziców.
W sytuacji, gdy dziecko przebywa na stałe u jednego z rodziców to rodzice wspólnie powinni ustalić sposób i częstotliwość kontaktów dziecka z drugim rodzicem. W przypadku zaś braku porozumienia, każde z rodziców może żądać uregulowania tej kwestii przez sąd opiekuńczy.
Jakie mogą być rozstrzygnięcia sądu w przedmiocie kontaktów?
Rozstrzygnięcia o kontaktach z dzieckiem mogą mieć postać: ustalenia, ograniczenia, zakazania i zmiany tychże kontaktów. Postanowienia rozstrzygające o ustaleniu, ograniczeniu i zakazaniu kontaktów mogą zostać wydane jedynie po przeprowadzeniu rozprawy.
- Ustalenie kontaktów
W sprawach o ustalenie kontaktów chodzi o wyznaczenie ram kontaktów (daty i godziny). Przykładowe ustalenie: spotkania w każdy I i III weekend miesiąc w od soboty od godz. 10.00 do niedzieli do godz. 18.00, dwa tygodnie wakacji letnich (w lipcu lata parzyste, w sierpniu lata nieparzyste), tydzień ferii (pierwszy tydzień ferii lata parzyste, drugi tydzień ferii lata nieparzyste), pierwszy dzień Świąt Wielkanocnych w godzinach 10.00- 20.00 i drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia w godzinach 10.00-20.00 w latach parzystych, a w latach nieparzystych drugi dzień Świąt Wielkanocnych w godz. 10.00-20.00 oraz w pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia w godz. 10.00-20.00 poza miejscem zamieszkania dzieci, przy czym ojciec będzie odbierał dzieci z ich miejsca zamieszkania i odprowadzał do ich miejsca zamieszkania.
- Ograniczenie utrzymywania kontaktów
Ograniczenie prawa do utrzymywania kontaktów z dzieckiem następuje jeżeli wymaga tego dobro dziecka. W takim przypadku sąd może:
○ zakazać spotykania się z dzieckiem,
○ zakazać zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu,
○ zezwolić na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd,
○ ograniczyć kontakty do określonych sposobów porozumiewania się na odległość,
○ zakazać porozumiewania się na odległość.
- Zakaz utrzymywania kontaktów
Jeżeli utrzymywanie kontaktów poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania. W szczególności, gdy:
○ z realizacją kontaktów powstaje co najmniej stan zagrożenia życia, zdrowia, prawidłowego rozwoju czy bezpieczeństwa dziecka,
○ kontakty mają demoralizujący wpływ na małoletniego,
○ kontakty wykorzystywane są do kształtowania u dziecka postaw aspołecznych, a także postawy wrogości względem drugiego rodzica.
Zakazanie kontaktów jest niezależne od istnienia władzy rodzicielskiej. W przypadku jednak stwierdzenia poważnego zagrożenia/naruszenia dobra dziecka powinno powodować wszczęcie postępowania z urzędu o ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej.
W jakich postępowaniach mogą zostać wydane rozstrzygnięcia o kontaktach z dzieckiem?
Kwestia kontaktów może zostać rozstrzygnięta w sprawie rozwodowej (orzeczenie o kontaktach to jeden z obligatoryjnych elementów wyroku rozwodowego) lub w odrębnym postępowaniu (przy czym odrębne postępowanie nie może być wszczęte i toczyć się przed sądem opiekuńczym, jeżeli toczy się sprawa o rozwód, separację lub unieważnienie małżeństwa).
Autorem artykułu jest Tamara Pokrzywka-Bensalem, adwokat i partner zarządzający w kancelarii PBKB Adwokaci z siedziabą w Krakowie
