Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /usr/home/zbysiontko/domains/blizejprawa.pl/public_html/wp-content/plugins/wp-structuring-markup/includes/meta/wp-structuring-meta-article.php on line 67 Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /usr/home/zbysiontko/domains/blizejprawa.pl/public_html/wp-content/plugins/wp-structuring-markup/includes/meta/wp-structuring-meta-article.php on line 67 Warning: Trying to access array offset on value of type bool in /usr/home/zbysiontko/domains/blizejprawa.pl/public_html/wp-content/plugins/wp-structuring-markup/includes/meta/wp-structuring-meta-article.php on line 67
Przejdź do treści

Odwołanie darowizny gospodarstwa rolnego

W ostatnich latach mieliśmy okazję przekonać się, że rolnicy bardzo często przekazują gospodarstwo rolne następcy poprzez spisanie umowy darowizny, czasem dożywocia. Każdy z nich ma wolną wolę i samodzielnie zdecydować może w jaki sposób przekaże swoje gospodarstwo następcy. Fakt jest jednak taki, że sposób przekazania gospodarstwa rolnego znacząco wpływa na możliwość odwołania jego darowizny, a tak się właśnie niestety czasem składa, że ludzie z biegiem lat chcą zmienić swoją decyzję dotyczącą tego właśnie tematu.

Jeśli umowa darowizny gospodarstwa rolnego została przeprowadzona  w trybie kodeksowym, to jej odwołanie nastąpić może na podstawie art. 898 § 1 k.c. Jeśli z kolei miały miejsce umowy zawarte na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. to kwestia odwołania darowizny rozwiązana może być przez sąd.

Rolnicy przekazują gospodarstwo rolne następcy najczęściej poprzez umowę darowizny., niekiedy dożywocia. Wybór rodzaju umowy prowadzącej do wyzbycia się gospodarstwa rolnego i przekazania następcy może nastąpić ramach swobody zawierania umów w trybie Kodeksu cywilnego poprzez: umowy umowy darowizny i dożywocia, albo najczęściej ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Są to dwa zupełnie różne przypadki.

Odnosząc się do drugiego przypadku darowizna odwołana może być tylko i wyłącznie przez sąd na specjalne żądanie rolnika. Dojść może jedynie w trzech przypadkach, czyli wówczas, gdy obdarowany postępuje sprzecznie z zasadami społecznymi wobec obdarowującego; wówczas gdy obdarowany dopuszcza się wobec obdarowującego lub jego bliskich rażącej obrazy lub też dokonuje on czynów jawnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub jego wolności. Kolejny przypadek to taki, w którym obdarowany uporczywie nie wywiązuje się z wszelkich obowiązków wobec obdarowującego go rolnika, które zawarte zostały w spisanej wcześniej umowie.

Zdecydowanie najczęściej spotyka się odwołanie darowizny gospodarstwa rolnego, które to występuje w efekcie rażącej niewdzięczności obdarowanego. A że składa się tak, że darowiznę cofnąć można nawet wówczas, gdy była już ona wykonana, to ludzi często postanawiają z możliwości tej skorzystać. Występuje tu jednak jeden wyjątek: darowiznę z Art. 898 § 1 Kodeksu cywilnego odwołać można jedynie w ciągu roku od dnia, w których osoba uprawniona do złożona odwołania dowiedziała się o owej rażącej niewdzięczności.

Przez rażącą niewdzięczność zgodnie z postanowieniami Sądu Najwyższego podpadać może czynność lub zaniechanie obdarowanego, które to skierowane są przeciwko darczyńcy z pełną świadomością i w nieprzyjaznym zamiarze. Jeśli mówimy o krzywdach niezamierzonych, popełnionych w uniesieniu, zdenerwowaniu czy innych tego typu okolicznościach, to pamiętać musimy, że sprawy te nie kwalifikują się do odwołania darowizny.

Jeśli rolnik decyduje się na odwołanie darowizny gospodarstwa rolnego, to zgodnie z art. 900 K.C. złożyć musi stosowne oświadczenie woli osobie obdarowanej, czyli wiadomo już że odwołanie darowizny ma formę pisemną. Wysłać je należy do obdarowanego listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Oświadczenie powinno być skierowane do obdarowanego i dostarczone  w taki sposób, aby mógł się z nim zapoznać. Fakty są jednak takie, że obdarowani często wiedzą o zbliżającym się dla nich nieszczęściu i nie chcą odebrać dokumentu, dlatego też sprawy często kończą się w sądzie.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1990, syg. III CZP 109/89 przepisy o odwołaniu darowizny (art. 898-900 k.c.) nie odnoszą się w żaden sposób do przekazania gospodarstwa rolnego następcy w trybie ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i ich rodzin.