Wynik badania DNA będzie wiarygodnym dowodem w postępowaniu sądowym, jeśli w trakcie pobrania próbek zachowane zostaną określone procedury. Jednak wynik badań prywatnych również może być przestawiony jako dowód wstępny w sprawie, a zdarza się, że na jego podstawie zostaje wydany wyrok.
Sądowe ustalanie ojcostwa – to badanie całkowicie jawne
Aby laboratorium mogło wykonać badanie ojcostwa do sądu, potrzebny będzie udział również matki dziecka. Analizowanym materiałem jest wymaz ze śluzówki policzka, pobrany od matki, mężczyzny będącego przypuszczalnym ojcem oraz od dziecka.
Udział matki jest niezbędny, gdyż w trakcie sądowego testu na ustalenie ojcostwa potwierdzone zostaje przy okazji macierzyństwo – wyjaśnia Barbara Prokurat, ekspert ds. ustalenia ojcostwa i pokrewieństwa – Dzięki temu wykluczamy możliwość podmiany noworodków w szpitalu i wiemy, które markery DNA dziecko odziedziczyło po biologicznym ojcu, które natomiast po matce.
Próbki przygotowuje wykwalifikowany personel medyczny. Osobę, która zajmuje się pobraniem wymazów wybiera wcześniej biegły sądowy. Wszystko ma miejsce w placówce medycznej na oczach świadków. Badanie to ma charakter jawny, a każdy jego uczestnik musi potwierdzić swoją tożsamość okazując dokumenty ze zdjęciem. Ich kserokopie stanowią później załącznik do protokołu z badania. W przypadku osób dorosłych jest to najczęściej dowód osobisty, w przypadku dziecka – skrócony odpis aktu urodzenia. Na spisanym w czasie pobierania próbek protokole widnieją dane osobowe uczestników testu oraz własnoręczne podpisy – badanych i świadków.
Warto wiedzieć, że sądowy test na ustalenie ojcostwa można zrobić na własną rękę, bez skierowania z sądu.
Prywatne ustalanie ojcostwa – może być anonimowe
W badaniu prywatnym próbki można pobrać samodzielnie w domu, a sam test można zlecić anonimowo – bez podawania danych osobowych osób badanych. W teście prywatnym oprócz standardowych wymazów z policzka pacjent może wykorzystać również mikroślady, czyli przedmioty takie jak włosy z cebulkami, maszynka do golenia, szczoteczka do zębów, zużyta chusteczka higieniczna, wypalony papieros, guma do żucia, smoczek, gryzak dziecięcy oraz wiele innych.
Pacjent kupuje domowy test (np. przez Internet, albo w aptece) i pobiera próbki samodzielnie przy pomocy dołączonych do zestawu wymazówek. Wystarczy, że wymaz pobierze od siebie i dziecka, gdyż udział matki w prywatnym teście na ustalenie ojcostwa nie jest konieczny.
Gotowe próbki pacjent wysyła następnie pocztą lub przynosi bezpośrednio do laboratorium. Może też iść do punktu pobrań i skorzystać z pomocy fachowców. Są firmy, które zdecydowały się pootwierać takie profesjonalne punkty pobrań w wielu polskich miastach.
W jakich sytuacjach sąd będzie honorował wynik testu na ustalenie ojcostwa?
Rezultat prywatnego testu na ustalenie ojcostwa jest tak samo pewny jak rezultat badania z formalną procedurą. Sąd może go potraktować jako dowód wstępny. Co więcej, jeśli obie strony sporu zgadzają się z wynikiem testu prywatnego, wtedy wymiar sprawiedliwości i na jego podstawie może wydać wyrok w toczącym się postępowaniu.
Autor: Natalia Jeziorska, testDNA, www.testdna.pl
Zdjęcie: © Goodluz/Depositphotos.com
