Przejdź do treści

Czy każdy może odziedziczyć gospodarstwo rolne?

Czy każdy może odziedziczyć gospodarstwo rolne?

Przez lata gospodarstwa rolne w Polsce nie podlegały zasadom dziedziczenia – bez spełnionych odpowiednich wymogów przez spadkobiercę przechodziły one na własność państwa. Datą, która ma obecnie kluczowe znaczenie w kwestii dziedziczenia jest 14 lutego 2001 roku. Dlaczego tak jest?

Definicja gospodarstwa rolnego i nieruchomości rolnej

Artykuł 553. Kodeksu cywilnego określa definicję gospodarstwa rolnego: są nim grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Nieruchomość rolną z kolei opisuje Art. 461 k.c. Może być ona wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

Kilkanaście lat temu nie wszyscy mogli odziedziczyć gospodarstwo

31 stycznia 2001 roku zapadł wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który już 14 dni później wszedł w życie. TK uchylił przepisy normujące zasady dziedziczenia gospodarstw rolnych uznając je za niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Do tego czasu nie wszyscy spadkobiercy mogli dziedziczyć gospodarstwa. Aby otrzymać spadek, musieli spełniać jeden z poniższych warunków:

  • Posiadać dokument potwierdzający ukończenie szkoły zasadniczej, średniej lub wyższej o profilu, który dawał przygotowanie zawodowe pozwalające prowadzić działalność rolną
  • Stale pracować w gospodarstwie. Przyszły spadkobierca musiał wykazać, że pracuje bezpośrednio przy produkcji rolnej. Nie musiało się to odbywać na posiadłości spadkowej – mogło to być jakiekolwiek inne gospodarstwo rolne
  • Być trwale niezdolnym do pracy. Zalicza się do nich osoby posiadające I-wszą i II-rugą grupę inwalidzką oraz ludzi, którzy osiągnęli już wiek emerytalny i nie wykonują pracy będącej ich głównym źródłem utrzymania
  • Być małoletnim (nieukończenie 18 roku życia), uczęszczać do szkoły (z wyjątkiem wieczorowego systemu nauczania) lub pobierać nauki zawodu

Osoby niespełniające chociaż jednego z powyższych warunków nie miały praw do zapisanego im gospodarstwa włącznie z prawami do rekompensaty od innych spadkobierców, którzy otrzymali gospodarstwo rolne z uwagi na spełnienie któregoś z kryteriów.

Spadki otwarte po 14 lutym 2001 roku podlegają już ogólnym zasadom dziedziczenia, w których nie obowiązuje zasada selekcji spadkobierców. Jednak każdy testament odczytany przed tą datą wciąż jest rozpatrywany zgodnie z przepisami mającymi swoje zastosowanie sprzed wyroku Trybunału. Oznacza to, że osoby którym przepadł udział w spadku pod koniec XX i na samym początku XXI wieku nawet teraz nie mogą rościć sobie do niego żadnych praw.

Spadki i testamenty do dnia dzisiejszego często są tematami sporów. Aby dowiedzieć się o przysługujących nam prawach, dobrze jest skontaktować się z doświadczonym prawnikiem BSkancelarii, który pomoże nam rozwiać wszelkie wątpliwości i będzie nas reprezentował w sądzie w razie konieczności.

Exit mobile version