Przejdź do treści

Demoralizacja nieletnich – co oznacza to pojęcie?

Demoralizacja nieletnich

Demoralizacja nieletnich to bardzo popularne hasło stosowane w rozmowach na temat wychowania młodzieży. Pada w czasie dyskusji na temat wagarowania i lekceważenia obowiązku szkolnego, wandalizmu, stosowania przemocy przez nieletnich czy podczas spraw związanych z używkami (alkoholem, papierosami czy substancjami psychoneurotycznymi). Jakie dokładnie czynności zabronione mieszczą się w pojęciu demoralizacja nieletnich, co grozi małoletnim, jak wygląda sprawa w sądzie o demoralizacje?

Demoralizacja nieletnich – czyli kto?

Rozważania na temat demoralizacji nieletnich należy rozpocząć od sięgnięcia po ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r.. Ustawodawca jasno określa pojęcie nieletniego, którym jest osoba przed ukończeniem 18 roku życia (art. 1 § 1 pkt 1). Ponadto ustawa różnicuje dwie inne kategorie w zależności od rodzaju postępowania: w sprawach o czyny karalne – dla osób, które ukończyły 13 lat, ale nie ukończyły 17 roku życia, dla wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych granicą jest 21 rok życia.

Demoralizacja nieletnich – czyli właściwie co?

Mniej szczegółowo ustawa określa istotę problemu. Nie znajdziemy definicji demoralizacji, jednak wymienia przestępstwa skarbowe i czyny karalne takie, jak: zakłócanie porządku publicznego, niszczenie i uszkadzanie znaków umieszczonych przez organ państwowy, rzucanie kamieniami w pojazd będący w ruchu, niszczenie i uszkadzanie znaków u, o których mieszczonych przez organ państwowy, samowolna zmiana znaków lub sygnałów drogowych, prowadzenie pojazdów przez osobę będącą po użyciu alkoholu, kradzież lub przywłaszczenie mienia o wartości, niszczenie lub uszkadzanie mienia czy utrudnianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego. Nie jest to jednak zamknięty katalog czynów uznawanych za demoralizujących. Art. 4§ 1 mówi o szczególnych aktach demoralizacji takich jak „naruszenie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych”.

Jak wygląda sprawa w sadzie o demoralizacje?

Sprawa w sadzie dla nieletnich o demoralizacje jest rozpatrywana po zawiadomieniu o postępowaniu niosącego znamiona takiego działania. Kto ma zawiadomić odpowiednie służby? Według ustawy „każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję”. Tak więc wszczęcie postępowania odbywa się na wniosek rodziców, opiekunów, dyrektora szkoły, funkcjonariuszy policji, instytucji społecznych i organizacji społecznych, a także osób trzecich będących świadkami czynu o kwalifikacji demoralizacji nieletniego. Toczące się postępowanie wyjaśniające ma na celu zebranie dowodów, przesłuchanie świadków, przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, zbadanie warunków mieszkaniowych i sytuacji szkolnej podejrzanego. Na tej podstawie sąd ustala karę za popełnione wykroczenie. Tu warto podkreślić, że rodzice mogą zostać obciążeni kosztami postępowania sądowego, chyba że ich warunki socjalno-bytowe pozwalają wnioskować o odstąpienie częściowe lub całkowite z kosztów procesowych.

Odpowiedzialność karna nieletnich

Nieletni podejrzany o demoralizację będzie odpowiadał w postępowaniu przed sądem rodzinnym, a tylko przy najpoważniejszych przestępstwach po ukończeniu 15 lat będzie podlegał odpowiedzialności karnej na odstawie Kodeksy karnego. Demoralizacja nieletnich – kara jaka będzie? W czasie postępowania na podstawie art. 6 sąd może zastosować szeroki wachlarz kar: od udzielenia upomnienia, przez nakazanie naprawy wyrządzonych szkód, ustalenie nadzoru kuratorskiego po skierowanie do ośrodka wychowawczego, terapeutycznego czy młodzieżowego ośrodka wychowawczego, rodziny zastępczej po osadzenie w zakładzie poprawczy.

Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z dnia 26 października 1982 r. dokładnie opisuje warunki, jakie powinny zostać spełnione aby mówić o demoralizacji nieletnich. Co grozi za czyny karalne, jak przebiega postępowanie czy zatrzymanie przez organy ścigania – wszystko określa przywołany akt prawny.

Exit mobile version